Sağlık Bakanlığı’nın hazırladığı, ‘Obezite Merkezleri ve Obezite Cerrahi Uygulamaları hakkında yönetmelik’, 6 Mayıs 2023 tarih ve 32182 sayılı resmi gazete de yayınlanmış olup, 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla yürürlüğe girerek sağlık tesislerinde uygulanmaya başladı. Bu yönetmeliğin amacı; obezite tedavisinde etkin ve sürdürülebilir mücadelenin uygulanması, obezite hastalarını multidisipliner bir yaklaşım modeli ile tedavi etmek, konuyla ilgili deneyimli ekipler yetiştirerek gelişen örnekleri ülke genelinde yaygınlaştırmak üzere sağlık tesisleri bünyesinde merkezler oluşturmaktır.
Bakanlığın belirlediği standartlar
Merkez açılması planlanan sağlık tesisinde, Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen standartlara göre tescilli üçüncü seviye erişkin yoğun bakım servisi ve endoskopi ünitesi ile obezite şartlarına uygun altyapısı ve cerrahi donanım şartlarına uygun ameliyathanesi bulunan, ameliyat sonrası dönemde gelişebilecek komplikasyonlara zamanında, hızlı ve etkili bir şekilde müdahale edilebilecek sağlık tesislerinde yapılabilecek.
Obezite cerrahisi uygulayacak sağlık tesisinde; belirlenen şartlara ve deneyime sahip Sağlık Bakanlığı’nın standartlarına göre belirlenen sertifikalı genel cerrahi uzman hekimi ve ameliyat ekibine ek olarak; iç hastalıkları, endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları, kardiyoloji, ruh sağlığı ve hastalıkları, anestezi ve reanimasyon dallarında uzman hekimlerin bulunması zorunlu olacak. Obezite cerrahisi yapılacak hastaya, ameliyat sonrası dönemde beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri kazandırabilmek amacıyla sağlık tesisinde verilecek eğitimlerde ve hastaların ameliyat sonrası takiplerinin yapılması için fizyoterapist, diyetisyen ve psikolog bulunacak. Bu ekip sayesinde, obezite ile mücadelede multidisipliner yaklaşım ile güncel ve etik sağlık hizmeti sunumunda altın standart tedavi hedeflenmektedir.
Obezite cerrahisi yapmak isteyen, ana dalı genel cerrahi uzmanlığı olan ve Sağlık Bakanlığı’nca belirlenen eğitim, tecrübe ve vaka deneyimine sahip hekimlere bakanlık tarafından ‘Obezite Cerrahisi Uygulama Belgesi’ düzenlenmektedir. ‘Obezite Cerrahisi Uygulama Merkezi Tescil Belgesi’ olmayan hastaneler ve cerrahlar yönetmelik gereğince obezite cerrahisi uygulayamayacaklar.
Yönetmelikte de açıkça belirtildiği gibi; beden kitle indeksi 30’un altında olan hastalara obezite cerrahisi yapılamaz. Beden kitle indeksi 30-40 arasında olan hastalara obezite merkezlerinde takip ve tedavi programlarına yönlendirilmeden obezite cerrahisi yapılamaz.
Beden kitle indeksi 35-40 arasında olup, eşlik eden hastalığı bulunan hastalara bir obezite merkezinde takip ve tedavi programına girmeleri önerilir. Hastanın obezite cerrahisi uygulanmasını istemesi halinde obezite cerrahisi uygulanacak sağlık tesisinde e-rapor üzerinden “obezite cerrahisi olabilir” raporu düzenlenerek uygulama yapılabilir. Beden kitle indeksi 40’ın üzerinde olan hastalar için de aynı durum geçerlidir.
Obezite cerrahisi uygulanan hastaya e-rapor sistemi üzerinden ameliyat olduğuna dair rapor düzenlenir. Obezite cerrahisi yapılan hasta ameliyatın gerçekleştirildiği sağlık tesisindeki takip ve tedavisinin tamamlanmasının ardından merkeze yönlendirilir. Hasta merkez tarafından Hastalık Yönetim Platformu’nda bulunan Psikososyal Destek Programı, Fizyoterapi Hizmet Programı ve Obezitede Tıbbi Beslenme Tedavisi Programı ile değerlendirilir ve 3 aylık izleme alınır.
Sağlık turizmi kapsamında müracaat eden hastalardan beden kitle indeksi 30’un altında olanlara kesinlikle obezite cerrahisi yapılamaz.
Dünyada ve ülkemizde teknolojinin gelişmesiyle paralel olarak son yıllarda özellikle sağlıksız beslenme, hareketsiz hayat ve paketli işlenmiş gıda tüketimi nedeniyle artış gösteren obezite ile mücadelede önemli bir yer tutan cerrahi tedavilerin bakanlık kriterlerini sağlayan sağlık kurumlarına verilmesi sonucunda, multidisipliner yaklaşım ile cerrahi öncesi ve sonrası hastanın düzenli sağlık kontrolleri ve uzman kadro tarafından verilen eğitimlere katılması ile güvenli tedavi kriterlerinin ve hasta memnuniyetinin üst düzeyde karşılanması sağlanmış olacaktır.
Sağlık Bakanlığı tarafında yapılan bu düzenlemeler ile yetkinlik belgesi olmayan cerrahlar, obezite ameliyatı yapamayacak. Yönetmelikle, hastanelerde asgari olması gereken donanımlar belirlenmiştir. Hastalara bağlı şartlar da standartize edilerek ortaya kondu. Hastaların kendi istekleri olsa bile hiçbir gerekçeyle BKİ 30’un altında olanlar artık obezite ameliyatı olamayacaklar. Tescilli hastanelerde, sertifikalı genel cerrahlar ile doğru hasta seçilerek ameliyat yapılacak. Kurulan bu yeni sistemde, özensiz ve düzensiz keyfi uygulamalar artık olmayacak. Türkiye’de dünya standartlarında yıllık yaklaşık 80-100 bin arasında obezite cerrahisi ameliyatı yapılıyor. Bu güvenli sağlık hizmetini devam ettirmek ise çok önemli. Dünyanın her yerinden Türkiye‘ye hasta geliyor. Sağlık turizminde yakalanan başarıyı kalite standartlarımızı artırarak devam ettirmemiz gerekmektedir.
Biz de Medicana Çamlıca Hastanesi olarak hasta memnuniyeti odaklı, güncel standartlara uygun, sağlık bakanlığı tarafından tescillenmiş ve setifikalandırılmış genel cerrahlarımız ile obeziteyle mücadelede dünya standartlarında hizmet vermeyi hedefliyoruz.
